iPhone, iPad ve Mac’lerde Yapay Zeka Dönüşümü: Apple Intelligence Nedir?

2024 teknoloji dünyası için tam anlamıyla “yapay zeka” yılı oluyor. Bu sene muhtemelen her etkinlikte en az bir kez “AI” kelimesi duyduk, vaziyete bakılırsa duymaya da devam edeceğiz. Yapay zeka, artık hem donanım hem yazılım sektörünün ayrılmaz bir parçası. Son günlerde yeni AI şirketleri ortaya çıkarken, diğer taraftan sektörün liderleri yapay zekaya büyük yatırımlar yaptı. Gözler bir süredir Apple’ın üzerindeydi. Cupertino şirketi, nihayet WWDC 2024 ile birlikte AI dünyasına merhaba dedi. Her zaman olduğu gibi teknolojilerine farklı bir isim de taktılar: Apple Intelligence.

Yapay zekanın WWDC 2024’te önemli bir yer tutacağını biliyorduk. Şirket, büyük dil modelleri (LLM’ler) tarafından desteklenen kendine has bir yapay zeka yaklaşımıyla ön plana çıktı. Apple diğer şirketler gibi hemen ortaya atılmadı, gidişatı izledi ve teknolojilerini biraz gecikmeli olarak duyurdu.

Google gibi Apple da artık yapay zeka teknolojileriyle insanların günlük yaşamına dokunmayı hedefliyor. Bu konuda araştırmalar yapıyorlar, gizliliğe büyük önem veriyorlar ve farklı özellikler sunuyorlar. Dünyada milyonlarca kişi iPhone, iPad ve Mac bilgisayarlar kullanıyor. Şirketin ekosistemi tüm cihazlarda çalışacak “kişisel bir yapay zeka” sistemi olacak. iOS, iPadOS ve macOS platformlarında çalışacak olan özellikler bütünü “Apple Intelligence” olarak anılacak. Özetle durum bu şekilde.

Aslına bakarsanız birazdan değineceğimiz yenilikler son aylarda çoğu büyük teknoloji şirketinin duyurduğu yapay zeka hizmetlerine benziyor. Güncellemeden sonra iPhone’lar ChatGPT ile iletişim kurabilecek ve üretken yapay zeka işlevlerine erişim sağlanabilecek.

Apple, büyükten küçüğe çeşitli görevlerde yardımcı olması için yapay zekayı kullanarak cihazlarını kullanıcılara daha yararlı hale getirmek istediğini söylüyor. Ayrıca bunu işlemlerin çoğunu cihaz üzerinde yerel olarak gerçekleştirmek, gizliliği koruyarak yapmak istiyorlar. Yapay zeka süreçleri öncelikle Apple’ın çiplerinde gerçekleşecek. Görev tamamlanamadığında ise özel bulut işlem platformları kullanılabilecek.

Apple Intelligence, Apple’ın günümüzün yapay zeka bilişim trendine yönelik çok modlu, platformlar arası yaklaşımına verdiği isim. Hemen hemen her Apple platformuna ve çoğu yeni Apple aygıtına geliyor. Yeni platform, yazı yazma ve görüntü oluşturma gibi üretken yapay zeka özelliklerinin yanı sıra geliştirilmiş Siri asistanı dahil olmak üzere birçok özellik içeriyor.

Apple Intelligence gizlilik konusunda kesinlikle Apple’a özgü bir yaklaşımla birlikte geliyor. Ne demek istiyoruz? Bilgilerin mümkün olan en az kişiyle paylaşılacağı, hatta Apple’ın kendisiyle bile paylaşılmayacağı anlamına geliyor. Bu konunun derin detaylarını bilemiyoruz, ancak teknoloji devi diğer şirketlere kıyasla kesinlikle daha fazla güven veriyor. İlk olarak gizlilikten bahsediyoruz çünkü Apple ilk olarak gizlilik konusunu öne sürdü.

ChatGPT’yi ve arkasındaki şirket olan OpenAI’ı zaten çoğunuz yakından tanıyorsunuz. ChatGPT-4o, iki şirket arasındaki anlaşmalarla birlikte Apple’ın yeni işletim sistemlerine geliyor. Üstelik ücretsiz ve harici bir hesaba ihtiyaç yok.

Apple, kullanıcıların dahili LLM’lerden ChatGPT’ye geçiş yapabileceğini söylüyor. Bir Siri sorgusu yaparken ChatGPT’ye erişim seçeneği sunulacak. Daha sonra, ChatGPT’nin o noktadan itibaren ağır işleri halletmesine izin vermeniz istenecek. Temel erişim ücretsiz olarak sunulsa da, ChatGPT’nin premium özelliklerine abone olanlar bu işlevi entegre etmek için hesaplarını bağlayabilirler.

Uzun lafın kısası, Apple Intelligence platformunun bir parçası da ChatGPT olacak. OpenAI ortaklığının neticesi olarak,  Siri belirli bir soruyu yanıtlamak için gerektiğinde ChatGPT’nin uzmanlığından yararlanabilecek. Apple’ın belirttiğine göre, yanıtları almak için hizmeti kullanmadan önce ChatGPT’yi kullanmak isteyip istemediğiniz sorulacak.

Şirket, ChatGPT entegrasyonunun gizlenmiş IP adresleri ve OpenAI tarafından talep depolanmaması ile gizlilik korumalarına sahip olduğunu söylüyor.

Özelliklerden daha detaylıca bahsedeceğiz lakin kısa bir özet geçelim. Apple Intelligence birçok üretken yapay zeka özelliği içeriyor. Ancak ChatGPT gibi sadece üretken bir yapay zeka modeli gibi değil, genel olarak daha sağlam bir platform diyebiliriz. Yazma ve düzenleme, görüntü oluşturma ve organizasyon için üretken yapay zeka araçları sunacak. Ayrıca tıpkı mevcut üretici yapay zeka araçları gibi özetler de sunabilecek.

Apple’ın lanse ettiği özelliklerin bazılarını diğer şirketlerden zaten görmüştük. Örneğin, uzun bir e-postayı özetleme, e-postanızdaki metni netleştirmek için yeniden yazma veya tonunu değiştirme yeteneği gibi. Bu tür özellikler Apple’ın tüm işletim sistemlerinde sistem genelinde kullanılabilir olacak. İşte Apple Intelligence’ın en büyük yapay zeka özelliklerinden bazıları:

• Fotoğraflar’daki yapay zeka ile nesne kaldırma gibi iyileştirilmiş fotoğraf düzenleme.
• Siri’den e-postaları bulmasını veya fotoğrafları düzenlemesini istemek de dahil olmak üzere uygulamalar ve eylemler üzerinde daha fazla Siri kontrolü.
• Metin istemlerine göre özel emojilerin yapay zeka ile oluşturulması.
• Notların, kısa mesaj dizilerinin, e-postaların ve diğer metinlerin hızlı özetlerini oluşturma.
• E-postalar ve mesajlar için otomatik olarak yanıt önerme.
• E-postaları kategorize edebilen ve mesajlar oluşturabilen gelişmiş bir Mail uygulaması.
• Sesli notların otomatik olarak yazıya dökülmesi.
• Kodu otomatik tamamlamak için Xcode için yapay zeka geliştirmeleri.

En Büyük Yenilik: Siri Güncellemesi

Siri ilk olarak 13 yıl önce Apple’ın kişisel asistanı olarak piyasaya sürüldü. Ancak çoğu sektör gözlemcisi Siri’nin işlevsellik açısından uzun süre rakiplerinin gerisinde kaldığını düşünüyordu. Bu durum, sesli veya yazılı komutları kabul edebilen ve her yeni isteği bağımsız olarak ele almak yerine önceki sorgularınızı hatırlayıp üzerine inşa edebilen yeni Intelligence destekli sürümle değişecek.

Siri sesi artık daha doğal ve dili daha iyi anlıyor. Örneğin bir sorgu sırasında kelimelerinizi karıştırırsanız veya düşüncelerinizi yeniden toparlamak zorunda kalsanız bile, Siri yine de bilgileri sorunsuz bir şekilde işleyebilecek. Apple’ın asistanı ayrıca “ekran farkındalığına” sahip olacak, yani metin girdilerini alabilecek. Örneğin, bir arkadaşınız adresini sizinle bir metin dizesi içinde paylaştıysa, basitçe “Ahmet’in metnindeki adresi kişi bilgilerine dahil et” diyebilirsiniz.

Bu yeni yetenekler Fotoğraflar uygulamasındaki görselleri de kapsayacak. Açılış konuşması sırasında bir sunumcu Siri’ye “Bana New York’ta pembe bir palto giyen Stacey’nin fotoğraflarını göster” dedi. Ardından sonuçlar hızlıca kullanıcıya sunuldu. Sunum yapan kişi fotoğraflardan birini seçtikten sonra Siri’ye “Bu fotoğrafı Stacey’nin biyografisiyle birlikte notuma ekle” dedi. Siri, sunum yapan kişinin ne yapmak istediğini anlamak için bağlam kurabildi ve isteğe göre harekete geçti.

Yeni özellikler Apple’ın tüm birinci taraf uygulamalarına ve hatta App Intents API kullanan üçüncü taraf uygulamalara da yayılıyor. Siri, bir metinden mi, e-postadan mı yoksa önceki bir nottan mı geldiğini hatırlamasanız bile belirli bilgi parçalarını bulmanıza yardımcı olabiliyor. Örneğin ehliyet numaranızı gerektiren bir formu dolduruyorsanız, Siri cihazınızda arama yaparak ehliyetinizin bir görüntüsünü bulabilecek ve ilgili numarayı gerekli metin alanına ekleyebilecek.

Başka bir demoda sunum yapan kişi annesinin uçağının ne zaman ineceğini soruldu. Yapay zeka, hızlıca havayolu şirketinin uygulamasından güncellenmiş iniş zamanı da dahil olmak üzere uçuş güzergahını getirdi. Daha sonra annesiyle yaptığı öğle yemeği planını sordu ve bu plan da gösterildi. Son olarak, Siri’ye havaalanından öğle yemeği için restorana gitmenin ne kadar süreceği soruldu ve Siri Apple Haritalar ile rotayı çizdi.

Görüntü Oluşturma

Apple ayrıca Mesajlar uygulaması üzerinden erişilebilen Image Playground özelliğini de kullanıma sunuyor. Metin veya sesli komutları kullanarak kendi karikatürize görüntülerinizi oluşturabilirsiniz. Image Playground aynı zamanda bağımsız bir uygulama olarak da kullanılabilecek ve üçüncü taraf uygulamalar API’den yararlanabilecek.

Image Playground ile kullanıcılar Mesajlar, Fotoğraflar Notlar, Keynote, Freeform, Pages ve üçüncü taraf uygulamalarda yapay zeka kullanarak görseller oluşturmak mümkün olacak. Görüntüler Animasyon, İllüstrasyon ve Sketch stilleri ile oluşturulabilecek.

Örneğin annenize göndereceğiniz bir doğum günü mesajına eklemek üzere bir görsel oluşturuyorsanız, Apple Intelligence diğer doğum günü görsellerine ek olarak annenizin bir fotoğrafını kullanarak seçebileceğiniz birkaç ön ayar stilinden birinde bir görsel oluşturacak.

Bir başka örnek verelim. Notlar uygulamasında sunulan Image Wand adlı yeni araç, kaba bir taslağı daire içine almanıza ve Image Playground’un bir görüntü oluşturmak için çevredeki alanlardan fikirler çekmesini sağlamak için cihaz üzerindeki yapay zekayı kullanmanıza olanak tanıyacak.

Fotoğraf/Video Arama ve Düzenleme

Google Pixel’in Magic Eraser özelliği gibi Apple da cihazlarına Clean Up adında yapay zeka destekli yeni bir fotoğraf düzenleme özelliği sunuyor. Bu araç arka plandaki dikkat dağıtıcı nesneleri tespit ediyor, kaldırıyor ve arka planı yeniden oluşturuyor.

Apple, Fotoğraflar uygulamasına doğal dilde fotoğraf ve video arama özelliği ekliyor. Bu sayede kullanıcılar bir resim, video ya da hatta bir videonun bir bölümünü aramak için bir komut girebilecekler. Geçtiğimiz yıl tatile gittiniz ve denizde bir fotoğraf çektiniz diyelim. Plajda bulduğunuz ve fotoğrafını çektiğiniz bir nesneyi ismiyle aratabilirsiniz. Binlerce fotoğraf arasından bu nesne veya herhangi bir şey kolaylıkla bulunabilecek.

Fotoğraflar’da kullanıcılar ayrıca “Memory” videoları oluşturmak için bir metin komutu verebilecekler. Bunlar, Apple Music’ten müzik önerileriyle birlikte bir açıklamayı takip eden video ve fotoğraf derlemeleri olacak.

Genmoji

Apple’ın gösterdiği harika şeylerden biri de Mesajlar’da Genmoji adı verilen yeni bir özellikti. iOS 18, iPadOS 18 ve macOS Sequoia’da kendi Genmoji’lerinizi yaratabilirsiniz. Bir örnekte “gözlerinin üzerinde salatalıklarla rahatlayan gülen surat” girdisi kullanıldı ve tanıdık sarı yüzlü tonda gerekli Genmoji çıktıları verildi. Sonrasında kullanıcılar çıktının farklı varyasyonlarını görmek ve zevkine en uygun olanı bulmak için seçim yapabiliyor.

Özetle kullanıcılar sadece tanımlama yaparak bir emoji veya çizim oluşturabilecek, hatta arkadaşlarının resimlerini ekleyebilecek.

Metin Düzenleme

Apple Intelligence, metinlerle çalıştığınız her yerde yazılarızı iyileştirmek için size öneriler sunacak. Metni sizin için yeniden yazabiliyor, düzenleyebiliyor ve özetleyebiliyor.

Mesaj ve E-Posta

Gelen Mail mesajlarınızdan ve bildirimlerinizden haberdar olacak ve sizin için önemli olanlara öncelik vermeye çalışacak. Microsoft ve Google gibi Apple da e-posta gelen kutunuzu düzenlemek için yapay zekayı kullanmak istiyor. Öncelikli Mesajlar (Priority Messages) adlı yeni bir özellik en acil e-postaları gösterecek ve bir mesajı açmadan e-posta özetlerini görebileceksiniz.

Kullanıcılar gelen kutusunda her e-postanın ilk birkaç satırını önizlemek yerine, bir mesajı açmaya gerek kalmadan özetlerini görebilecek. Bununla birlikte, uzun ileti dizileri için kullanıcılar sadece bir dokunuşla ilgili ayrıntıları görüntüleyebilecek. Akıllı Yanıt (Smart Reply) özelliği ise gönderilere hızlı yanıt verebilmeniz için hazır akıllı yanıtlar sunacak. Yanıtın kapsamlı olması için e-posta’da yer alan soruların tümü algılanacak, buna uygun yanıtlar üretilecek.

Konuşma ve Mesaj Özeti

Apple Intelligence konuşmaları ve mesajları sizin için özetliyor, hatta ses kayıtlarını bile özetleyebiliyor. Bununla da sınırlı değil. Telefon görüşmeleri kaydedilirken görüşmenin bir özeti sağlanıyor. Notlar uygulamasında kayıt yapabilir veya ses kayıtlarının özetini alabilirsiniz.

Apple, kendisini başta özellik olmak üzere çeşitli konularda rakiplerinden ayırmaya çalıştı. Apple’ın Yazılım Mühendisliğinden sorumlu kıdemli başkan yardımcısı Craig Federighi WWDC 2024 açılış konuşmasında “Apple Intelligence çığır açan bir gizlilik korumasına sahip” dedi. Şirket, AI özelliklerini çeşitli mekanizmalar aracılığıyla güvende tutmaya çalışıyor:

• Aygıt üzerinde veri işleme: Yerel hesaplama süreçleri hassas ve özel bilgilerin kullanıcının kontrolü altında kalmasını sağlıyor. Görevler doğrudan aygıt üzerinde işleniyor ve bu da güçlü bir hesaplama gücü gerektiriyor. Tüm nedenlerden dolayı Apple, yapay zeka özelliklerinin A17 Pro, M1 ve daha yeni işlemcilerde çalışmasını şart koşuyor.
• “Özel bulut bilişim” veya güvenli bulut işleme: Apple, aygıt üzerinde işlenemeyen karmaşık görevleri yerine getirmek için güvenli, özel Apple silikon sunucuları kullanıyor. Ayrıca kriptografik doğrulama kullanarak yalnızca yazılımları incelenmek üzere herkese açık olarak kaydedilmiş sunucuların Apple aygıtlarıyla iletişim kurmasına izin veriyor.
• Sınırlı veri paylaşımı ve saklama yok: Cupertino devi, verilerin bulut sunucularına gönderilmesi gerektiğinde, yalnızca gerekli bilgilerin gönderilmesini sağlayarak tüketicilerin maruz kalmasını azaltıyor. Ek olarak, bu verilerin saklanmayacağını ve böylece tüketici gizliliğinin daha da korunacağını söylüyor.
• Bağımsız kod incelemesi: Şirket, Private Cloud Compute ile kodun bağımsız uzmanlar tarafından incelenebileceğini ve gizlilik standartlarını karşıladığının doğrulanabileceğini açıkladı.
• Veri şifreleme: Apple, başka bir güvenlik katmanı olarak sunucularına gönderilen ve sunucularından gelen tüm verileri şifreliyor.
• Vazgeçme olanağı: Belki de en önemlisi, kullanıcılar Apple zaman içinde yapay zeka yeteneklerini geliştirmeye çalışırken beta sürümleri olarak sunulacak olan Apple Intelligence özelliklerine katılmayı tercih edebiliyor.

Cihaz Üzerinde ve Bulutta Veri İşleme Süreci

Apple Intelligence, görevin karmaşıklığına ve gizlilikle ilgili hususlara bağlı olarak aygıt üzerinde ve bulut tabanlı işlemenin bir kombinasyonunu kullanacak. Anında sonuç ve yüksek veri gizliliği gerektiren görevler aygıt üzerinde işlenerek aygıtın işlem gücünden yararlanılacak, hassas verilerin güvende kalması sağlanacak. Gelişmiş doğal dil işleme, karmaşık analiz ve karmaşık görüntü/video oluşturma gibi önemli hesaplama kaynakları gerektiren daha karmaşık görevler ise buluta aktarılacak.

Apple’ın yeni yapay zeka özellikleri, A17 Pro çip ile çalışan iPhone 15 Pro ve üstü modellerde kullanılabilecek. Telefonların yanında, M1 veya üzeri çiple çalışan iPad ve Mac’ler dahil olmak üzere en yeni Apple cihazlarıyla uyumlu olacak.

Yapay zeka özellikleri yeni iPhone ve Mac satışlarını artırmaya yardımcı olacak. AI özelliklerinin tümü olmasa bile, bazılarının eski iPhone modellerine de gelmesini bekliyoruz.

Bu kelimeler yazıldığı sırada uyumlu yalnızca iki telefon vardı: iPhone 15 Pro ve Pro Max. iPhone 15 ve iPhone 15 Plus, A17 Pro yongalarını değil de bildiğiniz gibi A16 Bionic yonga setini kullanıyor. Apple, iki cihazın artan işlem gücüne bağlı olduğu için bunun gerekli olduğunu söylüyor. Gelecek nesillerdeki tüm modeller muhtemelen Apple Intelligence ekosisteminin tüm özelliklerini sunmaya devam edecek.

Apple Intelligence, macOS 15 Sequoia, iOS 18 ve iPadOS 18 dahil olmak üzere neredeyse tüm Apple platformlarındaki özellikleri içeriyor. Ne yazık ki, bu işletim sistemlerini çalıştırabilen her cihaz Intelligence özelliklerini kullanamayacak.

Apple, yapay zeka platformunun Apple M1, M2, M3 ve M4 yongalarının yanı sıra A17 Pro yonga setini kullanan cihazlara da geleceğini söylüyor. Mevcut iPad Pro ve iPad Air cihazlarının yanı sıra M1 ve M2 yongalarını kullanan önceki iPad cihazlarının tümü desteklenecek. Temel model iPad 10.9 ve iPad mini, eski Apple Bionic çiplerini kullandıkları için desteklenmeyecek.