Fransa’da yaklaşık 6. yüzyıldan kalma binalar, çukurlar, hendekler ve bir yol karışımı keşfetmeye yönelik ilk entrika, M.Ö. 100’den MS 100’e tarihlenen, tuhaf biçimde düzenlenmiş at kalıntıları içeren dokuz çukurun keşfiyle kısa sürede ikinci planda kaldı. Kazılan ilk 10 atın tamamı aynı yönde gömüldü.
Kazılan ilk çukurda, her biri sağ tarafında yatmakta olan ve başları güneye dönük olan 10 adet tam at ortaya çıkarıldı. Fransız Ulusal Önleyici Arkeolojik Araştırma Enstitüsü’nden (INRAP) yapılan tercümeye göre atlar “dikkatli bir şekilde çukura yerleştirildi ve iki sıra halinde ve iki seviyede düzenlendi” . Tüm koşullar, Galya çiftlik hayvanlarının karakteristik özelliği olan bu küçük atların, ölümleriyle aynı anda ve hemen sonra gömüldüğünü gösteriyor. Bu keşfin neyi temsil ettiği sorularına ek olarak her atın 4 yaşın üzerinde bir erkek olduğu da eklendi.
Uzmanlar bu oluşumun nedenlerini savaş sonrası bir cenaze törenine veya bir tür ritüele kadar daralttı.
Açıklamada, “Elimizde sadece birkaç parçası bulunan karmaşık bir ritüelin parçası olarak hayvanların kurban edildiği hipotezi de dikkate alınmalı” ifadesine yer verildi. “Kurban edilen atların sayısı sürünün yüreğinde büyük bir yük oluşturuyor. Bu ağır yatırım, fedakarlığın önemine tanıklık ediyor.”
Toplamda, 3,2 dönümlük alandaki dokuz mezarda, tamamı yaklaşık 2000 yıl önce gömülmüş olan 28 atın iskeleti görülüyor. Fransa’nın merkezindeki Villedieu-sur-Indre’de bulunan bu ilk çukurda en fazla sayıda iskelet kalıntısı bulunuyordu. İkinci mezarda sadece iki at ortaya çıkarıldı.
Mezarlarda yalnızca yetişkin erkeklerin bulunması nedeniyle arkeologlar atlarda herhangi bir hastalık ya da salgının meydana geldiğine inanmıyor. Ancak uzmanlar, ritüel kurban teorisinin yanı sıra, atların hepsinin savaşta öldüğü başka bir olası senaryonun da olduğuna inanıyor.
Kurban ritüeli en benzersiz teoriyi sunsa da Julius Caesar’ın dahil olduğu Galya Savaşları yaklaşık olarak aynı zamanlarda ve aynı bölgede meydana geldi. Aslında açıklamada, müstahkem bir Kelt yerleşiminin mezar alanından sadece birkaç yüz metre uzakta olduğu bildiriliyor.
INRAP açıklamasında bunun benzer durumda bir at mezarının bulunmasının ilk kez olmadığı belirtiliyor. Onlarca yıl öncesine ait daha önceki iki buluntu aynı zaman dilimine bağlanıyor, müstahkem bir yerleşim yerinin yakınında bulunuyor ve yalnızca yetişkin erkek atları içeriyor. Ancak bu buluntulardan birinde biniciler de atlarla birlikte gömülmüştü.
Açıklamada, “Gergovie’nin coğrafi konumu ve Galya bağımsızlığının sonlarından kalma yetişkin erkek atların kitlesel varlığı, bu atların gömülmesi ile Galya Savaşı’ndaki muharebeler arasındaki bağlantıyı çekici kılıyor” deniyor.
Açıklamada, “Bugün Villedieu-sur-Indre’deki keşifler, yirmi yıl önce Auvergne’de yapılanları tamamlıyor ve bizi Demir Çağı’nın sonu ve Roma döneminin başlangıcındaki dini veya cenaze törenlerini yeniden düşünmeye yönlendiriyor” deniyor. ”